صوت سنج دستگاهی است که قابلیت اندازه گیری پارامتر صدا بر حسب دسی بل را دارد. برای اندازه گیری تراز فشار صوت ، صوت سنج ساخته شده است .

صوت سنج دستگاهی است که قابلیت اندازه گیری پارامتر صدا بر حسب دسی بل را دارد. معمولا صوت سنج های موجود از نوع صوت سنج دیجیتال پورتابل بوده و نمونه های حرفه ای آن قابلیت آنالیز صوت ( آنالیزور صوت ) و ذخیره مقادیر اندازه گیری شده ( دیتالاگر صدا ) را دارد.

صدا چیست؟

وقتی تغییرات فشار هوا موجب تولید امواجی از فشار شده که در اتمسفر منتقل می شود صوت ایجاد می شود. هنگام عبور،  این امواج به روش های گوناگونی با محیط خود ارتباط دارند. صدا واژه ای است که  ناخود آگاه  برای صوت به کار برده می شود. طریقه انتقال صوت به صورت موج است کهَ موج سینوسی معمول ترین نوع موج صوتی است که در یک سمت و بدون واگرایی از منبع تولید دور می شود.

با وجود اینکه ویژگی های ترازسنج های صوتی می تواند تنوع داشته باشد اما در کل یک ترازسنج صوت حداقل دارای سه قسمت مهم می باشد :

الف – پردازشگر

ب –میکروفن

ج - نمایشگر

وظیفه هر میکروفن بر اساس اعمال فشار صوت بر سطح دیافراگم آن و تولید جریان متناظر الکتریکی می باشد. در پردازشگر با توجه به ویژگی دستگاه و نیاز کاربر، اطلاعات گرفته شده از میکروفن تقویت، توزین و پردازش میشود سپس توسط نمایشگر دیجیتال یا عقربه ای مقادیر نشان داده می شود.
این وسیله که یک میکروفن خازنی در ورودی خود دارد صوت را می گیرد و بعد از چند طبقه تقویت،این سیگنال آنالوگ را به دیجیتال تبدیل می کند و نشان می دهد. این وسیله یک تراز سنج صوت میباشد که آلودگی های صوتی محیط را بر حسب دسی بل مشخص می کند و بر روی نمایشگر به ما نشان می دهد.

دزيمتر صدا چیست :
دزيمتر ميزان تراز صوت را ذخيره كرده و ميانگين مي دهد. در صنايعي كه ميزان صدا در طول زمان كار، مختلف مي باشد و هم چنين صنايعي كه موقعيت افراد تغيير مي كند، مورد استفاده زيادي دارد.
دستگاهی كوچك، سبك و قابل اتصال به فرد مي باشد. (به كمر فرد متصل مي شود) و ميكروفن آن به يقه در نزديكي گوش متصل مي گردد.

يك دزيمتر به تنظيمات زير نياز دارد:

الف: استاندارد:حد مواجهه براي 8 ساعت در روز و 4 روز در هفته مي باشد.
معيار 90 دسي بل بر مبناي شبكه ي A طبق اگثر استانداردها ،80 دسي بل براي برخي و 87 دسي بل بر مبناي استانداردهاي كانادا.

ب: دامنه تغييرات: 3 تا 5 دسي بل

ج: حد تراز صوتي كه كمتر از آن ميزان را دزيمتر و در اندازه گيري دخالت ندهد.

با استفاده از دزيمتر در طول شيفت كاری، ميانگين تماس فردي a با صدا يا دز صدا براي هر فرد را بدست مي آوريم. اگر يك فرد دز صداي 100% را در يك شيفت دريافت كند به اين معني است كه ميانگين مواجهه با صدا در حد ماكزيمم مي باشد.

براي مثال با مقياس استاندارد 90 دسي بل وتغييرات 3 دسي بل، تماس 8 ساعته باصداي 90 دسي بل را  100% نشان مي دهد.
براي 4 ساعت باصداي 93 دسي بل نيز 100% مي باشد. درصورتي كه 8 ساعت مواجهه با 93 دسي بل، دز صداي معادل 200% مي باشد.
كارخانه  سازنده دزيمتر ها را با استاندارد و دامنه تغييرات خود تنظيم مي نمايد. ما مي توانيم اين فاكتورها را با استاندارد هاي كاربردي و مورد تاييد خود تنظيم نماييم.
دزيمترها هم چنين تراز معادل را به ما نشان مي دهد كه اين ميزان ميانگين تماس فردي با صدا در طول زمان اندازه گيري دزيمتر مي باشد و معادل ترازهاي صوتي متغير كه يك شخص در همان دوره ي كاري در تماس بوده مي باشد. ثابت شده است كه افت شنوايي تحت تاثير مواجهه با مجموع انرژي صوتي مي باشد.

موارد استفاده از حفاظ براي جريان باد :
زمان وزش شديد باد ميزان صدايي كه دستگاه نشان مي دهد تغيير مي كند. جهت پيش گيري از اين مسئله در محيط ها ي با جريان هواي قابل ملاحظه، حفاظ مخصوص روي ميكروفن نصب مي شود.

اصول به كار  گرفته شده در اندازه گيري سر و صدا :
قبل از اندازه گيري بايد اطلاعات مورد نياز را مشخص كرد. ايا تراز صدا در طي روز متغير است ؟ ايا كاركران در حال گردش در محيط كار مي باشند؟
مكان هايي كه ميزان صدا در طول شيفت كاري متغير است، اندازه گيري صداي لحظه اي به وسيله ي صداسنج نوع 2 با پاسخ دهي كند و فيلتر A انجام مي شود.
محدوده ي اندازه گير 63 تا 114 دسي بل بر مبناي شبكه A (حساسيت اين شبكه در فركانس هاي مختلف مانند گوش انسان مي باشد ) كه بيشتر محدوده ي بين 96-90 و 107-104 مي باشد.

به طور مثال: از كارگر مي خواهيم كه دزيمتر صدا را در شيفت 8 ساعته به بدن نصب كند  ودر آخر شيفت دزيمتر دز 270% را نشان مي دهد كه معرف تراز معادل 97 دسي بل مي باشد (معادل 8 ساعت مواجهه با صداي 97 دسي بل )
اگر گارگر بيشتر ساعات شيفت كاري را در وضعيت مشخصي (از نظر مواحهه با صدا)بگذارند و يا اينكه نيمي از شيفت را در يك محيط و بقيه را در محيط ديگر سپري كند.

دستگاه ISLM مي تواند تراز صوتي معادل را اندازه گيري كرده و آن را به طور دقيق ارزيابي نمايد.

روش اندازه گيري صداي ضربه اي :
اندازه گيري صداي ضربه اي بستگي به استانداردها دارد. قبل از اندازه گيري صداي ضربه اي بايد از قابليت اندازه گيري دستگاه براي اين نوع صدا ، مطمئن شويم.
بطور معمول اندازه گيري صداي پيك همراه با شماره پيك يا دز درصد يا تراز معادل صدا مي باشد.
در مكان هايي كه صداي زمينه وجود دارد. بطور مثال ميدان تير اندازي ، اندازه گيري پيك صدا(صداي قله)مناسب مي باشد .
درصنعت علاوه بر صداي ضربه اي، صداي زمينه ي نسبتا بالايي وجود دارد. در اين گونه محيط ها دزيمترها يا ISLM هايي كه حساسيت كافي وپاسخ دهي خوبي به ميزان پيك صدا دارند مناسب مي باشند.