Fuel addetive یا مواد افزودنی سوخت، ترکیباتی هستند که برای بهبود کیفیت و کارایی سوخت‌های مورد استفاده در وسایل نقلیه به آن اضافه می‌شوند. این ترکیبات در انواع مختلف برای مدل‌های مختلف وسایل نقلیه مانند خودروها، کامیون‌ها، قایق‌ها، هواپیماها و... طراحی و تولید می‌شوند و به عملکرد بهتر موتور آن‌ها کمک می‌کنند.

این افزودنی‌ها در اشکال مختلف مایع، پودر و قرص تولید شده و به بازار عرضه می‌شوند. تأثیرگذاری ترکیبات افزودنی در گرو چند عامل است. عامل اول آن است که این مواد با خودروی شما سازگار باشند. بعضی از خودروها برای بنزین‌هایی با عدد اکتان بالا طراحی نشده‌اند؛ در این صورت اگرچه بنزین با عدد اکتان بالا کیفیت بهتری دارد، اما به دلیل عدم سازگاری با نوع معینی از خودرو، تأثیری در بهبود عملکرد آن نخواهد داشت. طبیعی است که در چنین حالتی استفاده از افزودنی‌هایی که عدد اکتان بنزین را افزایش می‌دهند نیز نتیجه‌ای را در بر ندارد. برای مثال افزودنی‌های سوخت دیزلی هیچ تأثیری در عملکرد خودروهای گازسوز ندارند. نکته‌ی دیگری که باید به آن توجه کرد، کاربری‌های متفاوت افزودنی‌های سوخت است. موادی که به‌عنوان افزودنی به سوخت اضافه می‌شوند، انواع مختلفی دارند که هرکدام از این انواع برای اهداف متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اگر این ترکیبات بر اساس اهدافی که برای آن ساخته شده‌اند، مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند نقش مؤثری در بهبود عملکرد موتور داشته باشند.نوعی از افزودنی‌های سوخت به‌عنوان تثبیت کننده مورد استفاده قرار می‌گیرند که هدف آن‌ها حفظ کارایی سوخت وسیله نقلیه در طول دوره‌های غیرفعال است. برای مثال از این نوع از سوخت‌ها در قایق‌های فصلی استفاده می‌شود؛ زیرا از این گونه قایق‌ها ممکن است چند ماه استفاده‌ای نشود و سوخت آن‌ها باید بتواند خواص خود را در طول این مدت حفظ کند. برخی دیگر از افزودنی‌های سوخت به‌عنوان تقویت کننده‌های اکتان مورد استفاده قرار می‌گیرند.

این گونه مواد علاوه بر افزایش اکتان، خاصیت روان‌کنندگی نیز دارند. پاک‌کننده‌های انژکتوری نیز نوع دیگری از ترکیبات افزودنی سوخت هستند که خاصیت لایه‌ای دارند و در آن‌ها اتانول به کار رفته است. پاک‌کننده‌های انژکتوری بیشتر برای محافظت از انژکتور سوخت در مناطق سردسیر استفاده می‌گیرند؛ زیرا چنین شرایطی موجب ضعیف شدن عملکرد آن‌ها می‌شود. نوع دیگری از افزودنی‌های سوخت رایج، ژل‌های ضدعفونی کننده هستند که برای فیلتر کردن سوخت وسیله نقلیه مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فیلترها آلودگی‌های موجود در سوخت را به خود جذب کرده و از این طریق باعث بهتر سوختن آن و در نتیجه بهبود عملکرد موتور می‌شوند. انواع دیگر این افزودنی‌ها شامل مواردی مانند افزودنی‌های ضد انفجار، رقیق کننده‌ها، افزودنی‌های ضد استاتیک، افزودنی‌های ضد اصطکاک، افزودنی‌های ضد خوردگی و... هستند که در مواقع مورد نیاز می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.

سوخت اکثر وسایل نقلیه بنزین است و برای سنجیدن سطح کیفیت بنزین، میزان اکتان موجود در آن مورد سنجش قرار می‌گیرد. هر چه میزان اکتان بنزین بالاتر باشد، موتور قادر است قدرت بیشتری تولید کند. سطح بالای اکتان بنزین میزان فشرده‌سازی را در عملیات احتراق افزایش داده و از این طریق در بهبود عملکرد وسیله نقلیه نقش مؤثری ایفا می‌کند. بالا بودن میزان اکتان بنزین مصرف سوخت را نیز کاهش داده و باعث مصرف بهینه آن می‌شود؛ بنابراین استفاده از بنزین با اکتان بالا صرفه اقتصادی نیز دارد. اندازه‌ی اکتان موجود در بنزین را با عددی که عدد اکتان نامیده می‌شود، نشان می‌دهند. برای مثال در کشور ما عدد اکتان بنزین معمولی 87 و عدد اکتان بنزین سوپر 95 است.هر چه میزان اکتان بنزین بالاتر باشد، موتور قادر است قدرت بیشتری تولید کند. سطح بالای اکتان بنزین میزان فشرده‌سازی را در عملیات احتراق افزایش داده و از این طریق در بهبود عملکرد وسیله نقلیه نقش مؤثری ایفا می‌کند.

موادی که در ساخت افزودنی‌ها به کار می‌رود، موادی هستند که در شرایط معین از خود واکنش نشان می‌دهند. البته باید توجه داشت که نباید از این ترکیبات انتظارات عجیب و غریبی داشته باشیم؛ چنان که گاهی در تبلیغات آن‌ها نتایجی مطرح می‌شود که هیچ‌گاه در دنیای واقعی اتفاق نمی‌افتد! اما به‌طور کلی این ترکیبات تنها در زمانی شروع به واکنش نشان دادن در وسیله‌ی نقلیه شما می‌کنند که شرایط پیش‌بینی شده در طراحی آن‌ها فراهم شده باشد؛ در غیر صورت مانند یک ماده خنثی عمل کرده و آسیب قابل توجهی وارد نمی‌سازند. البته برخی از افزودنی‌های سوخت اگرچه باعث احتراق بهتر می‌شوند اما پس از سوختن ترکیبات سرطان‌زا ایجاد می‌کنند و با آلوده کردن هوا سلامتی افراد جامعه را به خطر می‌اندازند. برای مثال افزودنی‌هایی که در تولید آن‌ها موادی مانند بنزن، زایلن و تولوئن به کار رفته باشد، به شدت سرطان‌زا هستند. به دلیل همین پیامدهای منفی در اکثر کشورهای پیشرفته دنیا محدودیت‌هایی برای استفاده از افزودنی‌های سوخت در نظر گرفته می‌شود.

آنتی اکسیدان: