آب ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮاد زاﺋﺪ ﻣﺨﺘﻠﻒ آﻟﻮده ﺷﺪه را ﻓﺎﺿﻼب ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪ. در کشورمان ايران فاضلاب ساختمان ها معمولا به سه طريق زير دفع مي گردد: تخليه به داخل چاه- تخليه به سپتيك تانك- هدايت به شبكه ي فاضلاب شهري

فاضلاب چیست؟

  آب ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮاد زاﺋﺪ ﻣﺨﺘﻠﻒ آﻟﻮده ﺷﺪه را ﻓﺎﺿﻼب ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪ. 

فاضلاب  Sewage   

ﻫﺮ ﻧﻮع ﻓﺎﺿﻼﺑﯽ ﮐﻪ ﻣﻮاد آﻟﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻠﻖ و ﯾﺎ ﻣﺤﻠﻮل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. 

فاضلاب Waste 

 ﻫﺮ ﻧﻮع فاضلاب ﺧﺮوﺟﯽ از ﻟﻮازم ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ و دﯾﮕﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه آب ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎء فاضلاب ﺗﻮاﻟﺖ و آﺑﺮﯾﺰﮔﺎه (ﭘﯿﺴﻮار، Urinal)

فاضلاب ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي  (Gray water)

ﻓﺎﺿﻼب ﺧﺮوﺟﯽ از وان، زﯾﺮ دوﺷﯽ، ﮐﻔﺸﻮي، ﻟﮕﻦ، ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻟﺒﺎس ﺷﻮﯾﯽ و ﻣﻮارد ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺮﮐﻦ ﻣﺨﺰن ﻓﻼش ﺗﺎﻧﮏ ﺗﻮاﻟﺖ و آﺑﺮﯾﺰﮔﺎه ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.

ﺷﺒﮑﻪ ﻓﺎﺿﻼب 

•  ﺷﺎخه ھﺎی ﻓﺎﺿﻼب (Branch)

• ﺳﯿﻔﻮن ﻫﺎ (Traps)

• ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﻫﻮاﮐﺶ  (Vent)

• ﻟﻮﻟﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻓﺎﺿﻼب (راﯾﺰر ،Riser)

• ﻟﻮﻟﻪ اﻓﻘﯽ اﺻﻠﯽ  (Building drain)

ﺷﺎﺧﻪ اﻓﻘﯽ ﻓﺎﺿﻼب (Branch)

ﻟﻮﻟﻪ اﻓﻘﯽ ﻓﺎﺿﻼب در ﻃﺒﻘﺎت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﮐﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎي اﻧﺸﻌﺎب ﻓﺎﺿﻼب ﻟﻮازم ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺑﻪ آن ﻣﯽ رﯾﺰد. اﯾﻦ ﻟﻮﻟ ﻓﺎﺿﻼب را ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻓﺎﺿﻼب ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.

ﻟﻮﻟﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻓﺎﺿﻼب (Discharge stack)

ﻟﻮﻟﻪ ي ﻗﺎﺋﻤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺎﺿﻼب را از ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎي ﻃﺒﻘﺎت درﯾﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮده و در ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮﯾﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ اﻓﻘﯽ اﺻﻠﯽ ﻓﺎﺿﻼب ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.

ﺳﯿﻔﻮن (Trap)

وﺳﯿﻠﻪ اي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﮕﺎه داري ﻣﻘﺪاري آب در ﺧﻮد در ﻣﺴﯿﺮ ﻋﺒﻮر ﻓﺎﺿﻼب، ﻣﺎﻧﻊ اﻧﺘﺸﺎر ﻫﻮاي آﻟﻮده و ﮔﺎزﻫﺎي داﺧﻞ ﺷﺒﮑﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﮐﺸﯽ ﻓﺎﺿﻼب در ﻓﻀﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻫﯿﭻ اﺛﺮي ﺑﺮ ﺟﺮﯾﺎن ﻋﺎدي ﻓﺎﺿﻼب ﺪارد.

درﯾﭽﻪ ﺑﺎزدﯾﺪ (Clean out)

درﯾﭽﻪ اي اﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﯽ روي ﻟﻮﻟﻪ ي ﻓﺎﺿﻼب ﯾﺎ آب ﺑﺎران. ﻗﺎﺋﻢ ﯾﺎ اﻓﻘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻤﯿﺰ ﮐﺮدن و ﺧﺎرج ﻧﻤﻮدن ﻫﺮ ﻧﻮع ﻣﺎﻧﻊ ﺟﺮﯾﺎن از داﺧﻞ ﻟﻮﻟﻪ و رﻓﻊ ﮔﺮﻓﺘﮕﯽ آن و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺴﺖ ﺑﺎ آب ﻟﻮﻟﻪ ﮐﺸﯽ ﻓﺎﺿﻼب ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.

علم تخلیه فاضلاب (Stand pipe)

ﻟﻮﻟﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻓﺎﺿﻼب ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﺨﻠﯿﻪ ي ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻓﺎﺿﻼب ﺧﺮوﺟﯽ از ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻟﺒﺎس ﺷﻮﯾﯽ ﯾﺎ ﻇﺮف ﺷﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ رود و ﻓﺎﺿﻼب ﻣﺎﺷﯿﻦ از ﻃﺮﯾﻖ ﺷﻠﻨﮓ ﺑﻪ آن رﯾﺨﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد.

ﺷﺒﮑﻪ ي ﻫﻮاﮐﺶ (Vent system)

ﺷﺒﮑﻪ اي از ﻟﻮﻟﻪ ﮐﺸﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮاي آزاد ﺑﺎ ﺷﺒﮑﻪ ي ﻟﻮﻟﻪ ﮐﺸﯽ ﻓﺎﺿﻼب ﺣﻔﺎﻇﺖ آب و ﻫﻮاﺑﻨﺪ ﺑﻮدن ﺳﯿﻔﻮن در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺸﺎر ﻣﻌﮑﻮس ﯾﺎ ﻓﺸﺎر ﺳﯿﻔﻮﻧﯽ اﺳﺖ.

ﻫﻮاﮐﺶ ﻟﻮﻟﻪ ي ﻗﺎﺋﻢ ﻓﺎﺿﻼب (Stack vent)

اداﻣﻪ ي ﻟﻮﻟﻪ ي ﻓﺎﺿﻼب ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎم، ﭘﺲ از ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ اﺗﺼﺎل ﺷﺎﺧﻪ ي اﻓﻘﯽ ﻓﺎﺿﻼب، اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻟﻮﻟﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫﻮاﮐﺶ ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.

ﻟﻮﻟﻪ ي ﻗﺎﺋﻢ ﻫﻮاﮐﺶ ﻓﺎﺿﻼب  (Vent Stack) 

ﻟﻮﻟﻪ ي ﻗﺎﺋﻢ ﮐﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎي اﻧﺸﻌﺎب (شاﺧﻪ ﻫﺎي اﻓﻘﯽ) ﺑﻪ آن ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه و اﻧﺘﻬﺎي آن ﺑﻪ ﻫﻮاي آزاد ﺧﺘﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد. اﯾﻦ ﻟﻮﻟﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﮐﺶ ﻓﺎﺿﻼب ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.

ﺷﺎﺧﻪ ي اﻓﻘﯽ ﻫﻮاﮐﺶ (Branch vent)

ﯾﮏ ﻟﻮﻟﻪ ي اﻓﻘﯽ ﻫﻮاﮐﺶ ﮐﻪ ﻫﻮاﮐﺶ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ وﺳﯿﻠﻪ ي ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺑﻪ آن ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد. اﯾﻦ ﻟﻮﻟﻪ ي اﻓﻘﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻟﻮﻟﻪ ي ﻗﺎﺋﻢ ﻫﻮاﮐﺶ و ﯾﺎ ﺑﻪ اداﻣﻪ ي ﻟﻮﻟﻪ ي ﻗﺎﺋﻢ ﻓﺎﺿﻼب ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد.

هواﮐﺶ ﮐﻤﮑﯽ اﺻﻠﯽ  (Yoke vent)

 ﻟﻮﻟﻪ اي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻟﻮﻟﻪ ي ﻗﺎﺋﻢ ﻓﺎﺿﻼب را در ﻣﻘﺎﻃﻌﯽ ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﻮاﮐﺶ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺷﯿﺐ آن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻟﻮﻟﻪ ي ﻗﺎﺋﻢ ﻓﺎﺿﻼب اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻟﻮﻟﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻓﺸﺎر در ﻟﻮﻟﻪ ي ﻗﺎﺋﻢ ﻓﺎﺿﻼب ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮا ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.

ﻟﻮﻟﻪ ي اﺻﻠﯽ اﻓﻘﯽ ﻓﺎﺿﻼب (Building drain)

ﻟﻮﻟﻪ اﺻﻠﯽ اﻓﻘﯽ در ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺷﺒﮑﻪ ي ﻓﺎﺿﻼب ﻗﺮار داﺷﺘﻪ و ﻓﺎﺿﻼب ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن را ﮐﻪ از ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﻗﺎﺋﻢ ﯾﺎ ﻟﻮازم ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮﯾﻦ ﻃﺒﻘﻪ در آن ﻣﯽ رﯾﺰد، ﺑﻪ ﺧﺎرج ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.

ﻟﻮﻟﻪ ي ﺧﺮوﺟﯽ از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن (Building sewer)

اﯾﻦ ﻟﻮﻟﻪ ﻓﺎﺿﻼب ﻟﻮﻟﻪ ي اﺻﻠﯽ اﻓﻘﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺷﺒﮑﻪ ي ﻓﺎﺿﻼب ﺷﻬﺮي، دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺼﻔﯿﻪ ي ﻓﺎﺿﻼب ﺧﺼﻮﺻﯽ و ﯾﺎ ﻫﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ رﻓﻊ ﻓﺎﺿﻼب ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.

درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪه ي ﻓﺎﺿﻼب (Receptor)

ﻫﺮ وﺳﯿﻠﻪ ي درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪه ي ﻓﺎﺿﻼب ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻔﺸﻮي، ﺣﻮﺿﭽﻪ ي ﻓﺎﺿﻼب، ﺷﺒﮑﻪ ي روي ﮐﻒ ﻏﯿﺮه ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.

ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎي ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺎﺿﻼب ﺻﺤﯿﺢ 

• ﺗﺨﻠﯿﻪ ﺳﺮﯾﻊ 

• ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از رﺳﻮب ﮔﺬاري 

• آب ﺑﻨﺪ و ﻫﻮاﺑﻨﺪ ﺑﻮدن ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻔﻮذ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﺎي ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ و ﺑﻮﻫﺎي ﻣﻄﺒﻮع 

• ﮐﻨﺘﺮل ﺳﻄﺢ ﻓﺸﺎر داﺧﻞ ﺷﺒﮑﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﮐﺎر ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﯾﺠﺎد ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﮑﺶ و راﻧﺶ ﻫﻮا در هنگام ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻓﺎﺿﻼب