ارت سنج دستگاهی برای سنجیدن مقاومت زمین می باشد که یکی از تجهیزات اندازه گیری و ابزار دقیق به شمار می رود. از این دستگاه برای نصب سیستم ارت استفاده می شد تا توسط آن به توان مقاومت الکترود و خاک و هم چنین سنجش قطب مغناطیس زمین را اندازه گیری کرد.

ارت سنج دستگاهی برای سنجیدن مقاومت زمین می باشد که یکی از تجهیزات اندازه گیری و ابزار دقیق به شمار می رود. از این دستگاه برای نصب سیستم ارت استفاده می شد تا توسط آن به توان مقاومت الکترود و خاک و هم چنین سنجش قطب مغناطیس زمین را اندازه گیری کرد. این کار را با استفاده از فرو کردن ارت تستر های میله ای که مجهز به سنسور می باشند انجام می دهد.

از مزایای استفاده از ارت سنج می توان به این موارد اشاره کرد:

 نیاز نداشتن به قطع کردن کابل ها، کاربری آسان، استفاده راحت در زمین های بتنی که امکان کوبیدن میخ در آن وجود ندارد و امنیت بالا همگی جز مزایای استفاده از این دستگاه می باشد. 

اصولا و در شرایط ایده آل مقاومت زمین بایستی عدد صفر باشد. با این حال هنوز عدد مشخصی برای آستانه مقاومت زمین از هیچ آژانسی اعلام نشده و فقط موسسه NFPA , IEEE مقاومت ۵ اهم و کتر را برای این امر پیشنهاد کرده اند.

ارت سنج یا همان دستگاه تست مقاومت زمين شبيه ميگر براي اندازه گيري مقاومت طراحي گرديده با اين تفاوت که مقاومت زمين بسيار کمتر از عايق هاي معمول مي باشد. در حقيقت رنج ميگر در بازه مگا اهم و تستر مقاومت زمين در حدود اهم می باشد. از دستگاه تست مقاومت زمين معمولا براي اندازه گيري مقاومت بين دو نقطه زمين در حدود 5 يا 10 اهم است استفاده مي کنند. اين تجهيزات معمولا داراي سه عدد کانکشن هستند که به کمک ميله ای فلزی امکان اتصال به زمين داشته و به الکترودهاي جريان، زمين، و پتانسيل شناخته مي شوند.

در سايت هاي کامپیوتری زمين مناسب از دو بابت حائز اهميت مي‌باشد :

الف ـ  حفاظت در مقابل صاعقه و اضافه ولتاژها
ب ـ هم پتانسيل بودن تجهيزات نصب‌شده در سايت و كاركرد صحيح آن ها بخصوص تجهيزات ديجيتال و انتقال ديتا با توجه به بكارگيري تجهيزات کامپیوتری جديد لازم است به موضوع ارت و روش اجراي اصولي آن اهميت بيشتري داده شود تا در آينده از آسيب رسيدن به نيروي انساني و تجهيزات کامپیوتری پيشگيري شده و از عملكرد صحيح تجهيزات اطمينان داشته باشيم .

لزوم استفاده از سيستم ارت :

به منظور حفاظت افراد و دستگاه ها، اضافه ولتاژهاي توليد شده در بدنه كه باعث صدمه ديدن دستگاه ها و افراد مي‌شود، هم چنين ولتاژهاي بسيار زياد و خطرناك ناشي از برخورد صاعقه با دكل هاي کامپیوتری را بايد در جايي خنثي نمائيم. به همين منظور استفاده از سيستم ارت و حفاظت از تجهيزات بسيار لازم و ضروري است به علاوه با افزايش استفاده از سيستم هاي ديجيتالي و حساس، لزوم بازنگري در طراحي، نصب و نگهداري سيستم هاي حفاظتي گراندينگ وجود دارد.

 به طور خلاصه اهداف بكارگيري سيستم ارتينگ يا گراندينگ عبارتند از :

الف ـ حفاظت و ايمني جان انسان
ب ـ حفاظت و ايمني وسايل و تجهيزات الكتريكي و الكترونيكي
ج ـ فراهم آوردن شرايط ايده‌ال جهت كار
د ـ جلوگيري از ولتاژ تماسي
ه ـ حذف ولتاژ اضافي
و ـ جلوگيري از ولتاژهاي ناخواسته و صاعقه
ز ـ اطمينان از قابليت كار الكتريكي

روشهاي اجراي ارت يا زمين حفاظتي :

بطور كلي جهت اجراي ارت و سيستم حفاظتي دو روش كلي وجود دارد كه در ذیل ضمن بيان آن ها، موارد استفاده و تجهيزات مورد نياز هر روش و نحوه اجراي هر يك بيان مي‌گردد .

1ـ زمين عمقي :
در اين روش كه يك روش معمول مي باشد از چاه براي اجراي ارت استفاده مي شود.

2- زمين سطحی :
در اين روش سيستم ارت در سطح زمين (براي مناطقي كه امكان حفاري عميق در آن ها وجود ندارد) و يا در عمق حدود 80 سانتيمتر اجرا مي گردد.

 در چه شرايطي از روش سطحي براي اجراي ارت استفاده نمائيم ؟

 در مكانهايي كه :
ـ فضاي لازم و امكان حفاري در اطراف سايت وجود داشته باشد.
ـ ارتفاع از سطح دريا پائين باشد مانند شهرهاي شمالي و جنوبي كشور.
ـ پستي و بلندي محوطه سايت كم باشد.
ـ فاصله بين دكل و سايت زياد باشد.
با توجه به مزاياي روش سطحي اجراي ارت به اين روش ارجحيت دارد .

اجراي ارت به روش عمقي :

الف ـ انتخاب محل چاه ارت :
چاه ارت را بايد در جاهايي كه پايين‌ترين سطح را داشته و احتمال دسترسي به رطوبت حتي‌الامكان در عمق كمتري وجود داشته باشد و يا در نقاطي كه بيشتر در معرض رطوبت و آب قرار دارند مانند زمينهاي چمن ، باغچه‌ها و فضاهاي سبز حفر نمود.

ب - عمق چاه
با توجه به مقاومت مخصوص زمين، عمق چاه از حداقل 4 متر تا 8 متر و قطرآن حدودا 80 سانتيمتر مي تواند باشد. در زمين هايي كه با توجه به نوع خاك داراي مقاومت مخصوص كمتري هستند مانند خاك هاي كشاورزي و رسي عمق مورد نياز براي حفاري كمتر بوده و در زمين هاي شني و سنگلاخي كه داراي مقاومت مخصوص بالاتري هستند نياز به حفر چاه با عمق بيشتر مي باشد. براي اندازه گيري مقاومت مخصوص خاك از دستگاه هاي خاص استفاده مي گردد. در صورتي كه تا عمق 4 متر به رطوبت نرسيديم و احتمال بدهيم در عمق بيشتر از 6 متر به رطوبت نخواهيم رسيد نيازي نيست چاه را بيشتر از 6 متر حفر كنيم. بطور كلي عمق 6 مترو قطر حدود 80 سانتيمتر براي حفر چاه پيشنهاد مي گردد.

محدوده مقاومت مخصوص چند نوع خاك در زير آمده است:

نوع خاك                           مقاومت مخصوص زمين ( اهم متر )
باغچه‌اي                                             5 الي 50
رسي                                                 8 الي 50
مخلوط رسي ، ماسه‌اي و شني             25 الي 40
شن و ماسه                                      60 الي 100
سنگلاخي و سنگي                          200 الي 10000

جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا خرید ارت سنج و سایر تجهیزات اندازه گیری با انرژی کالا تماس بگیرید.